‘Không thể né tránh vấn đề tranh chấp trên Biển Đông’

 Theo Đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc Nguyễn Văn Thơ, vấn đề tranh chấp Biển Đông là tồn tại lịch sử khách quan, Việt Nam không thể né tránh, mà phải đối diện và tìm phương cách để từng bước giải quyết vấn đề này.

– Theo ông, công tác ngoại giao sẽ phải thực hiện như thế nào để thích ứng với những diễn biến theo chiều hướng đáng lo ngại hiện nay trên Biển Đông?

– Lãnh đạo cấp cao hai nước đã đạt được những nhận thức chung quan trọng, trong đó có việc xây dựng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện trên cơ sở phương châm “16 chữ” và tinh thần “4 tốt”. Thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện với Trung Quốc là ưu tiên trong đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước Việt Nam. Đây là chính sách nhất quán, lâu dài của Đảng và Nhà nước ta.

Quan hệ giữa Việt Nam – Trung Quốc trong những năm qua có những bước phát triển tích cực. Một số vấn đề tồn tại do lịch sử để lại đã được giải quyết, nhưng hiện còn một vấn đề Biển Đông rất phức tạp và nhạy cảm. Đây là một tồn tại lịch sử khách quan, chúng ta không thể né tránh, mà phải đối diện và tìm phương cách để từng bước giải quyết vấn đề này. Về việc này, lãnh đạo cấp cao hai nước đã đạt được những nhận thức chung rất quan trọng, trong đó có Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản giải quyết vấn đề trên biển trong chuyến thăm Trung Quốc của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tháng 10/2011.

Trên cơ sở đó, hai bên đã và sẽ tiếp tục tiến hành các vòng đàm phán về phân định ranh giới các khu vực thực sự tranh chấp liên quan đến hai bên và hợp tác cùng phát triển. Song, đây là một quá trình rất phức tạp và khó khăn.

Trách nhiệm của cơ quan ngoại giao nước ta tại Trung Quốc là làm sao góp phần duy trì và thúc đẩy quan hệ hữu nghị và hợp tác toàn diện giữa hai Đảng, hai Nhà nước và nhân dân hai nước; góp phần thúc đẩy thực hiện nghiêm chỉnh các thỏa thuận giữa lãnh đạo cấp cao hai nước; giải quyết các vấn đề do lịch sử để lại giữa hai nước, góp phần tạo dựng môi trường quốc tế xung quanh hòa bình, thuận lợi cho công cuộc xây dựng kinh tế và bảo vệ vững chắc chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nước ta.

Đại sứ Nguyễn Văn Thơ.

– Tinh thần chung là như vậy nhưng gần đây phía Trung Quốc liên tục đưa ra các tuyên bố hay hành động xâm phạm chủ quyền của Việt Nam. Giải pháp nào để chính người dân Trung Quốc và thế giới hiểu đúng về vấn đề này, rằng Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam?

– Việt Nam có đầy đủ cơ sở pháp lý và lịch sử để khẳng định hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa là của Việt Nam. Đồng thời, chúng ta cũng luôn nhất quán là các tranh chấp trên Biển Đông phải được giải quyết thông qua thương lượng hòa bình, trên cơ sở hữu nghị, bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau, không sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực, trên cơ sở luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 và Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).

Tôi hi vọng rằng, những tiếng nói tiêu cực, không có lợi cho quan hệ hữu nghị Việt Nam – Trung Quốc, kích động hận thù dân tộc trên một số báo và trang mạng của Trung Quốc không phải là tiếng nói chính thống của Đảng, Chính phủ và nhân dân Trung Quốc.

Đảng và Chính phủ hai nước đã có những thỏa thuận liên quan đến công tác tuyên truyền về quan hệ hai nước Việt- Trung. Việt Nam chúng ta luôn mong muốn hai bên có nhiều tiếng nói hữu nghị hơn, tích cực hơn, góp phần giải quyết những tranh chấp, bất đồng bằng thương lượng hòa bình, tôn trọng luật pháp quốc tế, góp phần đưa quan hệ hai nước phát triển ổn định và lành mạnh.

Tôi đã nói với phía Trung Quốc về điều đó và khẳng định thông tin không đúng sự thật hoặc kích động chỉ làm phức tạp thêm tình hình. Đương nhiên là trách nhiệm này không chỉ của những người làm công tác ngoại giao, mà mỗi người dân hãy góp phần vào đây. Báo chí của Việt Nam cũng cần góp sức tích cực hơn làm sao để nhân dân Trung Quốc hiểu khách quan hơn và thế giới ủng hộ lẽ phải của Việt Nam.

– Gần đây, Trung Quốc ngang nhiên mời thầu các lô dầu trên vùng biển Việt Nam, bắt giữ ngư dân Việt Nam đánh cá trên vùng biển Việt Nam… Theo đại sứ, chúng ta sẽ phải làm gì?

– Chúng ta đã bày tỏ lập trường rất rõ ràng về những hành động đơn phương vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam gần đây. Tôi muốn khẳng định rằng, đường lối đối ngoại của Việt Nam là nhất quán và kiên định trong việc giải quyết những vấn đề trên Biển Đông thông qua biện pháp hòa bình và trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Trong lúc này, chúng ta lại cần phải giương cao hơn nữa ngọn cờ chính nghĩa, hòa bình và hợp tác, vì đây là xu hướng lớn của khu vực và thế giới, mà không ai có thể đi ngược lại xu hướng đó. Việc này chúng ta phải kiên trì, cái gì đúng phải bảo vệ đến cùng. Bằng những bài viết khách quan, trung thực, có lý có tình, báo chí cũng là một kênh thông tin rất quan trọng để bảo vệ cái đúng, bảo vệ lẽ phải.

– Trong bối cảnh tình hình tại Biển Đông có nhiều diễn biến phức tạp, dư luận trong nước đang hướng quan tâm tới cộng đồng người Việt ở Trung Quốc. Đại sứ chia sẻ gì về tâm tư, tình cảm của du học sinh Việt Nam tại Trung Quốc đối với vấn đề này?

– Du học sinh Việt Nam tại Trung Quốc hiện có trên 13.000 người. Đây là một lực lượng trẻ rất đông đảo và cũng có lòng yêu nước nồng nàn như các bạn trẻ trong nước. Đại sứ quán luôn giữ mối liên hệ thường xuyên với các bạn và trước hết là động viên các bạn chuyên tâm học hành thật tốt để sau này khi về nước góp phần xây dựng quê hương.

Thời gian gần đây, do tình hình căng thẳng trên Biển Đông và tác động của những thông tin không đúng sự thật, thiếu khách quan trên một số báo chí, blog… ở Trung Quốc đã khiến một bộ phận các bạn trẻ rất bức xúc. Các bạn trẻ Việt Nam tại Trung Quốc rất hiểu lẽ phải và không đồng tình với hành động sai trái, nói xấu Việt Nam hoặc làm ảnh hưởng đến quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam- Trung Quốc. Dù vậy, các bạn trẻ cố gắng giữ thái độ bình tĩnh và vẫn chuyên tâm tập trung học tập và nghiên cứu.

Tôi mong các bạn trẻ Việt Nam tại Trung Quốc kiên trì giải thích với phía bạn Trung Quốc về lẽ phải, đúng sai. Cần làm cho các bạn thấy dân tộc Việt Nam là dân tộc yêu chuộng hòa bình và hòa hiếu, luôn biết tôn trọng lẽ phải. Tôi tin tưởng rằng, mỗi bạn trẻ Việt Nam đang sinh sống, học tập tại Trung Quốc đã, đang và sẽ tiếp tục là sứ giả của tình hữu nghị.

– Trong tình hình như hiện nay, bản thân đại sứ gặp phải áp lực gì?

– Tất nhiên là có nhiều áp lực. Yêu cầu đặt ra là làm sao thực hiện được đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước ta một cách linh hoạt, sáng tạo, làm sao duy trì được quan hệ hữu nghị, hợp tác nhiều mặt với Trung Quốc; đồng thời góp phần bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Đúng là không đơn giản chút nào, song từ xưa ông cha ta có cách ứng xử với bạn láng giềng là phải biết “dĩ bất biến, ứng vạn biến”. Trong khó khăn sẽ ló ra nhiều sáng kiến tốt. Và tôi xin nhắc lại, tôi vẫn rất kỳ vọng vào vai trò của giới trẻ trong việc góp phần tìm ra các biện pháp giải quyết các vấn đề do lịch sử để lại đối với Trung Quốc, góp phần xứng đáng vào công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa.

Theo Vnexpress