Đảng ta xác định: Xây dựng Đảng luôn gắn liền với chỉnh đốn Đảng và ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái trong Đảng là nhiệm vụ vừa cơ bản lâu dài, vừa có ý nghĩa cấp bách trước mắt.
II – Bài học xuyên suốt: Xây dựng Đảng phải luôn gắn liền với chỉnh đốn Đảng và bảo vệ Đảng
Đảng ta xác định: Xây dựng Đảng luôn gắn liền với chỉnh đốn Đảng và ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái trong Đảng là nhiệm vụ vừa cơ bản lâu dài, vừa có ý nghĩa cấp bách trước mắt.
Từ việc thẳng thắn nhìn vào sự thật, đánh giá: “Tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên chưa bị đẩy lùi, có bộ phận còn diễn biến phức tạp hơn”(1), Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) đã quyết định ban hành Nghị quyết “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”, trong đó đã vạch rõ những biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; chỉ ra mối nguy hiểm nhất là sự phai nhạt lý tưởng cách mạng, không kiên định con đường XHCN, mơ hồ, dao động, thiếu niềm tin; nói trái, làm trái với quan điểm, đường lối của Đảng; sa sút ý chí chiến đấu, thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh, phụ họa theo những nhận thức, quan điểm sai trái, lệch lạc…
Để bảo vệ Đảng, bảo vệ vai trò lãnh đạo của Đảng, trước hết cần không ngừng củng cố, nâng cao uy tín chính trị của Đảng.
Uy tín chính trị của Đảng được hình thành, củng cố, được khẳng định trước hết qua năng lực lãnh đạo chính trị của Đảng và chất lượng đội ngũ đảng viên. Nâng cao uy tín chính trị của Đảng là yêu cầu, nhiệm vụ quan trọng nhất nhằm bảo đảm vai trò lãnh đạo của Đảng. Năng lực lãnh đạo chính trị thể hiện trước hết Đảng có khả năng vạch ra cương lĩnh, đường lối chính trị đúng đắn để lãnh đạo đất nước, dẫn dắt cả dân tộc đi lên, tránh được nguy cơ sai lầm về đường lối. Mặt khác, Đảng phải làm tốt công tác tư tưởng, chính trị, tạo sự nhất trí cao và sự vững vàng về tư tưởng, chính trị trong Đảng, sự đồng thuận trong nhân dân. Tổ chức thực hiện tốt các nghị quyết của Đảng, bao gồm cả việc cụ thể hóa, thể chế hóa đường lối, chính sách, nghị quyết, công tác cán bộ, công tác quản lý, kiểm tra, giám sát…
Đi đôi với việc nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ, trí tuệ, năng lực lãnh đạo, Đảng ta cần đặc biệt coi trọng việc tu dưỡng đạo đức cách mạng, chống chủ nghĩa cá nhân, chống suy thoái tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên; xây dựng, củng cố Đảng về tổ chức, bảo đảm từng cơ sở đảng có sức chiến đấu cao. Trong đó, đặc biệt chú ý thực hiện đúng nguyên tắc tập trung dân chủ và củng cố hệ thống tổ chức của Đảng vững mạnh từ Trung ương đến cơ sở; thực hiện nghiêm túc chế độ tự phê bình và phê bình; chăm lo củng cố sự đoàn kết thống nhất trong Đảng trên cơ sở đường lối chính trị, nguyên tắc tổ chức và tình thương yêu đồng chí.
Đồng thời, toàn Đảng và mọi đảng viên phải chú trọng liên hệ chặt chẽ với nhân dân; phát huy vai trò của quần chúng nhân dân trong xây dựng Đảng, bảo vệ Đảng.
Liên hệ chặt chẽ với nhân dân là một trong những nhân tố quyết định tạo ra sức mạnh của Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Đảng phải không ngừng tăng cường mối quan hệ máu thịt với nhân dân”(2). Trong điều kiện Đảng cầm quyền, vấn đề này lại càng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, bởi vì như V.I.Lê-nin chỉ rõ, một trong những nguy cơ lớn nhất và đáng sợ nhất đối với một đảng cầm quyền là Đảng tự cắt đứt mối liên hệ với quần chúng nhân dân. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam 87 năm qua, Đảng đã luôn gắn bó máu thịt với nhân dân; nhân dân luôn tin tưởng tuyệt đối vào Đảng, ủng hộ Đảng, theo Đảng làm cách mạng, thực hiện thành công hai nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.
Trong thời kỳ mới, để không ngừng mở rộng và tăng cường mối liên hệ với nhân dân, Đảng cần chú ý ngăn ngừa, kiên quyết xử lý, khắc phục những khuyết điểm chủ quan, như: Tình trạng quan liêu, mệnh lệnh, cửa quyền; những biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, tham nhũng, tiêu cực, sách nhiễu nhân dân… Uy tín của Đảng được khẳng định, niềm tin của nhân dân được nâng cao-là cơ sở quan trọng vững chắc bảo đảm vai trò lãnh đạo của Đảng.
Một yêu cầu đặc biệt quan trọng trong xây dựng Đảng là cần chú ý xây dựng những cơ chế, quy định cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi để nhân dân và các đoàn thể quần chúng thường xuyên tham gia các công việc của Đảng, đóng góp ý kiến xây dựng chủ trương, chính sách của Đảng, qua đó góp phần bảo vệ Đảng, nâng cao uy tín của Đảng. Nhân dân tham gia giám sát các hoạt động của bộ máy Đảng và Nhà nước là một nhu cầu thiết yếu của quá trình dân chủ hóa đời sống xã hội, đồng thời để vừa nâng cao vai trò và vị thế làm chủ của nhân dân, vừa củng cố mối liên hệ giữa Đảng với nhân dân. Yêu cầu này càng trở nên bức thiết hơn khi hiện nay vẫn còn một số đảng viên thiếu tu dưỡng rèn luyện, giảm sút ý chí chiến đấu, thoái hóa, biến chất về đạo đức, lối sống, làm giảm lòng tin của nhân dân, gây bất bình trong dư luận xã hội.
Mặt khác, phải tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong Đảng, quản lý xã hội bằng pháp luật; kiên quyết xử lý khẩn trương những vụ việc đang gây bức xúc dư luận trong nhân dân, làm ảnh hưởng xấu đến uy tín chính trị của Đảng.
Cấp ủy các cấp cần chỉ đạo rà soát đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý thuộc quyền và xử lý nghiêm những trường hợp có biểu hiện suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, không bảo đảm về tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình bổ nhiệm, năng lực và hiệu quả công tác thấp. Chú trọng nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Trong xử lý vi phạm cần kết hợp chặt chẽ giữa vận động, giáo dục với xử phạt nghiêm minh; kết hợp các biện pháp giáo dục, hành chính, pháp luật với định hướng dư luận để điều chỉnh hành vi của mỗi cán bộ, đảng viên. Trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng, cần chú trọng kiểm tra ở những nơi có vấn đề nổi cộm qua phản ánh của báo chí và nhân dân; kiểm tra, giám sát tổ chức đảng phải gắn với kiểm tra, giám sát cá nhân người đứng đầu; xử lý nghiêm minh các tổ chức đảng và đảng viên vi phạm.
Thời gian qua, thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII), Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Chính phủ đã chủ trương tiến hành kiểm tra, thanh tra nhiều lĩnh vực, những dự án có dấu hiệu vi phạm pháp luật, xem xét những cán bộ có dấu hiệu suy thoái về đạo đức, lối sống, vi phạm các quy định của Đảng. Đặc biệt, đã đưa ra xét xử một số vụ án lớn về kinh tế, được dư luận hoan nghênh. Điều đó cho thấy, cuộc đấu tranh chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, “lợi ích nhóm”, nhằm làm trong sạch Đảng đã bước đầu được thực hiện một cách quyết liệt và được đông đảo cán bộ, đảng viên, quần chúng nhân dân đồng tình, ủng hộ, đánh giá cao.
Cùng với đó, kiên quyết đấu tranh, làm thất bại âm mưu, hoạt động của các thế lực thù địch, bọn phản động, số cơ hội chính trị và các luận điệu sai trái, xuyên tạc, chống phá Đảng.
Đấu tranh với các hoạt động chống phá Đảng trên lĩnh vực tư tưởng, chính trị là nhiệm vụ to lớn, phức tạp và khó khăn; quan hệ đến sinh mệnh chính trị và vai trò lãnh đạo của Đảng. Từ nhiều năm qua, các thế lực thù địch, phản động và những kẻ cơ hội chính trị ráo riết thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình” nhằm chống phá Đảng ta, tác động “diễn biến” và “tự diễn biến” về tư tưởng, chính trị, dưới nhiều hình thức, thủ đoạn tinh vi, thâm độc.
Nhiệm vụ chủ yếu của cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, chính trị là tăng cường giáo dục một cách sâu rộng Chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong toàn Đảng và trong toàn xã hội, trang bị cho cán bộ, đảng viên thế giới quan khoa học, có nhận thức chính trị nhạy bén, có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định. Giáo dục lòng yêu nước, tinh thần cảnh giác cách mạng, tạo sức “đề kháng” cao trong cán bộ, đảng viên và nhân dân, chủ động đối phó với âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Đẩy mạnh công tác nghiên cứu lý luận để tiếp tục phát triển Chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, làm sáng tỏ những vấn đề mới do thực tiễn đặt ra; cung cấp vũ khí lý luận sắc bén nhằm nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục tư tưởng, chính trị cho cán bộ, đảng viên và nhân dân; đồng thời phản bác có hiệu quả các luận điệu sai trái, thù địch.
Đặc biệt, cần tập trung tổ chức thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII).
Đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ là cuộc chiến đầy cam go, nhưng chúng ta phải quyết tâm thực hiện bằng được, vì nó liên quan đến vận mệnh của Đảng và chế độ ta. Trên cơ sở thống nhất về nhận thức, điều mấu chốt là khâu tổ chức thực hiện, phải có những giải pháp cụ thể, thiết thực, phù hợp tình hình thực tiễn và yêu cầu của từng cơ quan, đơn vị, địa phương.
Đảng Cộng sản Việt Nam đã vượt qua những thử thách của lịch sử, gắn bó máu thịt với nhân dân, luôn luôn biết tự đổi mới và đã đề ra đường lối đáp ứng yêu cầu trong từng giai đoạn lịch sử, phù hợp nguyện vọng và lợi ích của nhân dân, tuân thủ quy luật khách quan của sự phát triển xã hội ngày nay. Một Đảng như thế có đủ uy tín chính trị đảm đương vai trò là Đảng lãnh đạo duy nhất của đất nước, mà không cần có một lực lượng chính trị nào khác. Hơn lúc nào hết, mỗi cán bộ, đảng viên, mỗi người dân Việt Nam cần nêu cao tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, nhìn nhận lịch sử và vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam một cách công tâm, khách quan. 87 năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã làm nên những chiến thắng “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, đánh đuổi giặc ngoại xâm, giành độc lập, tự do; nay đất nước ta đang từng bước lớn mạnh sánh vai hội nhập với các nước trên toàn thế giới. Sự lãnh đạo tài tình của Đảng Cộng sản Việt Nam đã được lịch sử chứng minh và cuộc sống hiện tại khẳng định. Vì vậy, những người đã từng là (và đang là) đảng viên của Đảng Cộng sản, nhưng nếu mơ hồ, mất cảnh giác, tự nguyện phụ họa các luận điệu xuyên tạc, lừa bịp của các thế lực thù địch, cơ hội, thì vô hình trung đã làm tổn hại đến những thành quả thiêng liêng mà chính mình đã có một thời cống hiến máu xương và công sức.
(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2016, tr. 185.
(2) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001, T.1, tr.14.